َكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِّتَكُونُواْ شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا
Vasat Ümmet Ve Özellikleri
(30 Ekim 2015)
Aziz Kardeşlerim!
Yüce Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyuruyor:
“Ve böylece sizin dengeli ve ölçülü bir toplum olmanızı istedik ki [hayatınızla] tüm insanlığın huzurunda hakikatin şahitleri olasınız ve Peygamber de sizin huzurunuzda ona şahitlik etsin.”[i]
Okuduğum ayet-i kerimeden anlaşıldığına göre, Allah Teâlâ İslam ümmetine önemli sorumluluklar yüklemektedir. Daha hayırlı, daha adil, daha dengeli ve istikamet üzere olmak manasına gelen “vasat ümmet” olma özelliği de bu sorumlulukların en önemlilerindendir.
Vasat olmanın zıddı, ifrat ve tefrit üzere olmaktır. İstenilen şeyden daha fazlasını yapmak ifrat, daha azını yapmak ise tefrittir. İfrat ve tefrit, makbul olmayan, dinimizin nazarında hoş karşılanmayan davranış biçimleridir. Makul olan ise itidal üzere olmaktır.
Kıymetli Mü’minler!
Vasat ümmet olmanın gereği olarak bizlerin, inançta, ibadette kısaca dünya ve ahiret işlerimizin tamamında aşırıya kaçmayarak daima itidal üzere olmamız gerekmektedir. Bundan dolayı ne dünya için ahireti ne de ahiret için dünyayı terk edebiliriz.
Allah’ın azabından korktuğumuz gibi, rahmetinden de ümidimizi kesmemeliyiz.
Harcamalarımızda aşırıya gidip savurganlık yapmadığımız gibi, cimrilik edip hayır yolunda harcamaktan da uzak durmamalıyız.
Değerli Müslümanlar!
Davranışlarımızda ve konuşmalarımızda aşırılıktan uzak durmalı; nerede, ne zaman, nasıl davranacağımızı iyi düşünmeli ve pişman olacağımız aşırı hal ve hareketler içerisine girmemeliyiz. Konuşulması gereken yerde konuşmalı, susulması gereken yerde susmalı, kısaca, az- öz ve hakkı konuşmalıyız.
Yememizde-içmemizde israftan sakınmamız gerektiği gibi, zamanımızı da iyi kullanmalıyız. Nitekim, bir ayet-i kerimede israf edenler şeytanın kardeşleri olarak nitelendirilirken[ii], Asr suresinde de zamanı iyi değerlendirmeyen kimselerin dünyevî ve uhrevî büyük bir kayba ve hüsrana uğrayacakları ifade edilmiştir.
Giyim ve kuşamımıza dikkat etmeli; çok pahalı ve lüks şeylerden uzak durduğumuz gibi, ibadetlerimizin sıhhatine zarar verecek ve bize yakışmayacak şeyleri giymekten de uzak durmalıyız.
Kardeşlerim!
Her şeyin hayırlı olanı vasat olanıdır. Aşırılık da, hafife alma da istenmeyen ve hoşnut olunmayan bir durumdur. Peygamber efendimiz (s.a.s), hiçbir aşırılığı onaylamamış ve bizleri şu şekilde uyarmıştır:
“Dinde aşırı gitmekten sakının, zira sizden öncekiler dindeki aşırılıkları yüzünden helâk olmuşlardır.”[iii]
İbrahim DURMAZ
Ehingen Mevlana Camii Din Görevlisi
[i] Bakara, 143.
[ii] İsra, 27.
[iii] Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 125.
