Aziz Kardeşlerim!
Okumuş olduğum âyet-i kerimede Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor: “Sizden, hayra çağıran, iyiliği emreden ve kötülükten men eden bir topluluk bulunsun. İşte kurtuluşa erenler onlardır.”[1]
İnsanlara faydalı olmak, hem insanlık açısından faziletli ve örnek bir davranıştır; hem de Cenab-ı Allah katında insanı yücelten ve değerli kılan üstün bir haslettir. Çevresine faydası olmayan ve kendisini toplumdan soyutlayan, diğer insanlarla beşeri ve sosyal münasebetlerini kesmiş bir insan, İslama göre ideal bir insan değildir.
Peygamberimiz (sav); “İnsanların en hayırlısı insanlara faydalı olandır.”[2] buyurmaktadır. İş yapana yardım etmek, çevreye ve topluma karşı duyarlı olmak, insanlara güzel sözle hitap etmek, küskünleri barıştırmak, iyiliği emredip, kötülükten sakındırmak, derdi olan birisini dinlemek, sıkıntısına merhem olmaya çalışmak, hakkı ve sabrı tavsiye etmek, sadece insanlara değil, bitkilere ve hayvanlara da şefkat ve merhametle muamele etmek, insanlığa maddî-manevî her yönden faydalı olmaya çalışmak gibi güzel örnekler, sâlih ve kâmil bir Müslüman olmanın gereğidir. İnsanlara faydalı olan kişi yüreginde tarif edilemez bir huzur hisseder.
Sevgili Peygamberimiz (sav) buyuruyorlar ki: “Mümin kardeşine tebessüm etmen sadakadır. İyiliği emredip kötülükten sakındırman sadakadır. Yolunu kaybeden kimseye yol göstermen sadakadır. Yol üzerinden taş, diken, kemik gibi şeyleri kaldırıp atman da senin için sadakadır.”[3] Hadîs-i şerîfte de görüldüğü üzere, Müslüman, herkese müspet yönde yardımcı olmaya çalışan ve başkalarının ihtiyacını gideren insandır.
Aziz Kardeşlerim!
Peygamberimiz (sav) bir defasında, ‘Sadaka vermek, her Müslümanın görevidir’ buyurdu. Etrafındaki Ashâb-ı Kirâm: ‘Sadaka verecek bir şey bulamazsa?’ dediler. Peygamberimiz (sav) de ‘Darda kalana, ihtiyaç sahibine yardım eder’ buyurdu. Sahabe ‘Buna da gücü yetmezse?’ dediler. Peygamberimiz (sav) ‘İyilik yapmayı tavsiye eder’ buyurdu. Sahabe: ‘Bunu da yapamazsa?’ dediler. Bunun üzerine Peygamberimiz (sav): ‘Kötülük yapmaktan uzak durur, bu da onun için sadakadır’ buyurdu.[4] Her insanın mutlaka, kendi çapında, faydalı olabileceği bir şeyler vardır. Ve unutmamak lazımdır ki; iyilik yapan ve insanlığa faydası dokunanların yaptıkları iyilikler, Allah katında karşılıksız kalmayacaktır.
Aziz Mü’minler!
İmanımızın, dış dünyaya sâlih ve faydalı ameller olarak yansıması, imanımızda samimi olduğumuzun bir göstergesidir. Kur’ân’da nerede imandan bahsedilse, akabinde ya da ilgili âyetlerde, Cenab-ı Allah, sâlih amellerin gerekliliğine dikkatlerimizi çeker. Bu da amelsiz bir imanın, çok da anlamlı olamayacağını göstermektedir. Sonuç itibariyle mü‘min, kendisi ve insanlık için yaptığı sâlih ve faydalı amellerle, imanını ispat eden insandır.
DITIB Hutbe Komisyonu
[1] Âl-i İmrân sûresi, 3/104
[2] Buhârî, Mağâzî, 35
[3] Tirmizî, Birr, 36.
[4] Buhârî, Zekât, 30; Edeb, 33
