بِسْمِ اللهِ الْرَّحْمَنِ الْرَّحِيمِ يَآ اَيُّهَا الَّذِينَ اٰمَنُوٓا اِذَا نُودِيَ لِلصَّلٰوةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا اِلى ذِكْرِ اللهِ وَذَرُوا الْبَيْعَ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ
Bismillahirrahmanirrahim [Rahman ve rahim Allah’ın adıyla] “Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman, hemen Allah’ı anmaya koşun ve alım-satımı bırakın. Bilseniz bu, sizin için daha hayırlıdır.” [Cuma suresi, ayet 9]
Muhterem Mü’minler!
Cuma günü, Müslümanlar için haftalık toplu ibadet günüdür. Şartlarını taşıyan Müslümanların bu günde bir araya gelerek Cuma namazı kılmaları farzdır.
Cuma namazı, Kur’an-ı Kerim’de isim verilerek emredilen tek namazdır. Yüce Rabbimiz, Cuma suresi 9. ayetinde şöyle buyurmaktadır: “Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman, hemen Allah’ı anmaya koşun ve alım-satımı bırakın. Bilseniz bu, sizin için daha hayırlıdır.”
Bu ayet-i kerime, Cuma vaktinin, Cuma namazı kendilerine farz olanlar için ibadet zamanı olduğunu; Allah’ı anmaktan alıkoyan bütün dünya meşguliyetinden uzak durulması gerektiğini işaret etmektedir.
Mü’minler bu çağrıya uyarak her türlü dünyevi meşgaleyi bir tarafa bırakıp cuma namazına koşarlar. Hayatlarına yön verecek nasihatleri dinlerler. Birlik ve beraberlik içerisinde Yüce Mevladan af ve rahmet dilerler. Mazeretleri olmadan cuma namazına gitmemeyi ise manevi bakımdan büyük bir kayıp olarak görürler... Yüce Allah’ın engin rahmet ve lütfundan istifade etmeyi asla ihmal etmezler.
Cuma günü Müslümanlar açısından büyük önem taşıdığı ve adeta bir bayram günü kabul edildiği için, Perşembe günü akşamından başlamak üzere maddi ve manevi temizliğe her zamankinden daha fazla önem vermek gerekir. Bunların başında boy abdesti almak gelir ki Cuma günü boy abdesti almak alimlerin çoğuna göre sünnet, bazılarına göre farzdır. Bunun yanında Cuma günü namaza gelmeden önce tırnak kesmek, dişleri temizlemek gibi bedeni temizlikler yapmak, temiz elbiseler giymek, başkalarını rahatsız etmeyecek, aksine onların hoşuna gidecek güzel kokular sürmek sünnet olan davranışlardır.
Kıymetli Mü’minler!
Cuma namazının bir ibadet oluşunun yanında sosyal ve ahlaki yönleri de bulunmaktadır. Cemaatle eda edilmesi, Müslümanların birlik ve beraberliklerinin, maddi ve manevi dayanışmalarının açık göstergesidir.
Bu namaz sayesinde, zengin-fakir, amir-memur, işçi-işveren, güçlü-güçsüz, genç-ihtiyar aynı safta yer alır. Böylece Yüce Allah’ın huzurunda; herkesin eşit olduğu gerçeği tezahür etmiş olur.
Cuma namazının, toplumu eğitmede büyük rolü vardır. Cuma günü yapılan vaazlarda, okunan hutbelerde; iyiliklerin yaygınlaşması, kötülüklerin önlenmesi, insan haklarına saygı, çevre temizliği, birlik ve beraberlik içinde olmanın önemi, anne ve babaya hürmet, akraba ve komşulara iyilik, doğruluk ve dürüstlük gibi değerler anlatılmaktadır. Bunun yanında cuma namazı, camiye ve beş vakit namaza alışmanın da ilk adımıdır. Ayrıca yavrularımızın dini ve ahlaki değerlerle yetişmeleri için cuma namazı çok önemli bir eğitimdir.
Değerli Kardeşlerim!
Haftada bir gün bir mekanda toplanmış olan müminlerin, başta dini konular olmak üzere, onların hayatlarını kolaylaştıracak, ilişkilerini uyumlu hale getirecek her konuda aydınlatılması için Cuma namazında okunan hutbe bir vesile ve önemli bir fırsattır. Müslümanların yetişmesine, kültürel seviyelerini yükseltmesine, bilgili ve bilinçli olmalarına, örnek ve olgun insan mertebesine ulaşmalarına önemli katkıda bulunur.
Hutbe okunurken konuşmak, Cuma vakti alışveriş yapmak caiz değildir. Ayrıca Cuma namazına gitmeyi engelleyecek her türlü meşguliyetten uzak durulması da önemlidir.
Hutbemi bir hadis-i şerif mealiyle bitirmek istiyorum. “Cuma gününde öyle bir saat vardır ki, şayet bir Müslüman kul o saate rastlar da Allah’tan bir hayır isterse, Allah istediğini kendisine mutlaka verir.” [1]
[1] Müslim, Taharet, 16 (1.209)
Dr. Ersan ÖZTEN
DİTİB Nürnberg Merkez Eyüp Sultan Cami Din Görevlisi
